Thực tế cho thấy, thủ tục tố tụng truyền thống tại nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, thường kéo dài và phức tạp, gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thủ tục rườm rà không chỉ làm tăng chi phí giải quyết tranh chấp mà còn gây ra sự trì trệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Điều này đi ngược lại với xu hướng chung của thế giới, nơi mà các quốc gia đều hướng tới xây dựng một hệ thống tư pháp hiệu quả, nhanh chóng và minh bạch. Để đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, việc đơn giản hóa thủ tục tố tụng và rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp thương mại là một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Theo đó, việc đưa ra mục tiêu giảm thời gian giải quyết tranh chấp thương mại xuống còn tối đa 200 ngày, đặc biệt đối với các vụ án có quy mô nhỏ và giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa, là một bước đi đúng đắn và cần thiết.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thành công trong việc áp dụng thủ tục rút gọn (summary procedure) hoặc thủ tục giản lược (simplified procedure) để giải quyết các vụ việc dân sự có tính chất đơn giản, chứng cứ rõ ràng và có giá trị tranh chấp không quá lớn. Thủ tục này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong việc giải quyết tranh chấp. Việt Nam, với tư cách là một thành viên tích cực của cộng đồng quốc tế, cũng cần phải nghiên cứu và xây dựng một hệ thống thủ tục rút gọn phù hợp để giải quyết các vụ án về tranh chấp thương mại, đặc biệt là TCKDTM. Việc áp dụng thủ tục rút gọn sẽ góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút đầu tư và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Nguồn: “Thủ tục rút gọn giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại trong pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam”
Trường Đại học Luật TP HCM – Luận án Tiến sĩ