Trách nhiệm hình sự của pháp nhân dưới góc độ so sánh luật

Pháp Nhân Là Gì?

Trong thuật ngữ pháp lý, “pháp nhân” (legal entity) được định nghĩa là một thực thể pháp lý độc lập, khác biệt với cá nhân hay “cá nhân” (natural person). Việc phân loại này cho phép pháp nhân tham gia vào các quan hệ và nghĩa vụ pháp lý. Từ tình trạng này phát sinh nhiều trách nhiệm xã hội, bao gồm cả các trách nhiệm liên quan đến hành vi phạm tội.

Trách Nhiệm Hình Sự của Pháp Nhân tại Việt Nam

Tại Việt Nam, trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại (pntm) đã được chính thức công nhận trong Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017. Sự thay đổi pháp lý này phản ánh sự nghiên cứu toàn diện và cân nhắc cả về lý thuyết lẫn thực tiễn đối với trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Luật đặt ra nhằm giải quyết các vấn đề pháp lý phát sinh liên quan đến các pháp nhân này, thiết lập các quy định rõ ràng về hành vi phạm tội của họ.

Thách Thức trong Việc Thực Hiện Quy Định Pháp Luật

Dù đã đạt được một số tiến bộ, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế trong các quy định đã được thiết lập. Một thách thức đáng chú ý là sự thiếu nhất quán và mâu thuẫn trong các quy định về trách nhiệm hình sự của pntm. Chẳng hạn, Điều 2 và Điều 8 của Bộ luật Hình sự cho thấy tội phạm có thể được thực hiện bởi cá nhân hoặc pntm, trong khi Điều 75 chỉ rõ rằng pháp nhân chỉ chịu trách nhiệm khi tội phạm được thực hiện nhân danh họ. Sự mâu thuẫn này cho thấy sự thiếu rõ ràng trong luật, tạo ra những trở ngại trong việc áp dụng thực tiễn.